słowo w słowo
  • O wielką literę w słowie szabat
    8.02.2019
    8.02.2019
    Czy nazwę święta Szabat piszemy dużą czy też małą literą? W publikacji powołującej się na Komisję Języka Religijnego czytam, że nazwy świąt należy pisać dużą literą: Wielkanoc, Boże Narodzenie, Środa Popielcowa…, a „Nazwy typu: pierwszy piątek miesiąca, szabat (szabas) małą literą, podobnie jak niedziela…”. Otóż Szabat jest najważniejszym świętem żydowskim, a nie zwyczajem. Literatura judaistyczna wymienia to święto z ogromnym szacunkiem, i wyłącznie dużą literą.
  • w dacie
    8.06.2007
    8.06.2007
    Dzień dobry,
    prześladuje mnie wyrażenie w dacie. Czy to jest moja obsesja, czy jednak można wymienić to wyrażenie na być może lepsze? Czy można zastąpić je słowem według, w momencie lub jakimś innym? A w przykładzie: „Optymizm i pesymizm różnią się jedynie w dacie końca świata” czy nie można zastąpić go słowem datą?
    Z góry dziękuję
    AB
  • w internecie jak w jedynce
    12.02.2009
    12.02.2009
    Szanowni Państwo!

    Ze zdziwieniem przeczytałem dzisiaj odpowiedź na pytanie o znaczenie słowa eskwincja. Prof. Mirosław Bańko chyba po raz pierwszy użył na łamach Poradni małej litery w zapisie słowa Internet (nie licząc odpowiedzi wprost traktujących o pisowni tego słowa). Czy oznacza to pełną już akceptację dla tej pisowni?
    Mnie osobiście nadal ona razi. Przeczytałem wszystkie porady dotyczące tej kwestii, jakie udało mi się znaleźć. Przyznam, że argument stawiający Internet na równi z radiem i telewizją mnie nie przekonuje. W moim odczuciu za medium informacyjne można uznać sieć komputerową. Obecnie najpopularniejszą i najbardziej rozległą siecią komputerową jest Internet. Istnieją przy tym sieci, które dostępu do Internetu nie mają, np. intranety (sic!), które dostępu takiego mieć nie muszą (choć najczęściej mają).
    Sam Internet można postawić na równi z konkretną stacją radiową bądź telewizyjną. Moim zdaniem, pisząc „Przeczytałem w internecie”, popełnia się ten sam błąd, co pisząc „Usłyszałem w jedynce”.

    PS. Eskwincja faktycznie w Internecie już jest :)
  • w promocji i w wyprzedaży
    9.03.2015
    9.03.2015
    Moje pytanie dotyczy takich terminów jak: promocja, wyprzedaż, oferta. Coraz częściej spotykam się z takim zwrotem stosowanym, głównie przez sprzedających czy osoby związane z handlem: „Mamy coś na promocji”, „Mamy coś na wyprzedaży”. Na przykład: „Proszę spróbować tej wędliny, jest na promocji”, „Tę książkę mamy na promocji”, „Na wyprzedaży obecnie jest połowa naszych artykułów”. Czy jest to poprawna forma użycia tych słów?
    Sam zawsze przyzwyczajony byłem do używania formy w promocji oraz w wyprzedaży. Co ciekawe, powyższa reguła nie jest stosowana przy słowie oferta. Pozostaje w ofercie.
    Podejrzewam, że powyższy schemat jest tak popularnie stosowany ze względu na wygodę: łatwiej powiedzieć na-promocji, na-wyprzedaży, ponieważ można to wypowiedzieć jak jedno słowo; w promocji czy w wyprzedaży wymaga zrobienia przerwy po w, trudno jest te spółgłoski wypowiedzieć płynnie. Czy jednak nie jest to naruszenie poprawności językowej?
  • w przypadku (.) gdy
    27.02.2012
    27.02.2012
    Szanowni Państwo!
    Czy w następujących zdaniach poprawne byłoby postawienie przecinka nie przed całym wyrażeniem w przypadku gdy, lecz przed słowem gdy?
    1. Motyw, który zawsze musi być obecny, w przypadku gdy podstawowy akt prawny przewiduje uprawnienia wykonawcze.
    2. Tekst, który należy zastosować, w przypadku gdy komitet jest już ustanowiony na mocy istniejących przepisów.
    3. W przypadku gdy w odniesieniu do […] jest to uzasadnione szczególnie pilną potrzebą, […].
  • w reku – w ręce
    25.01.2002
    25.01.2002
    Chciałem wyrazić wielkie zadowolenie z Pańskiego powrotu do TVP. Dzień, w którym Pan ogłosił swoje z niej odejście, był dla mnie dniem bardzo smutnym. Teraz pytanie. Zawsze mnie uczono, że mieć coś w ręku znaczy trzymać jednocześnie w dwóch rękach i dodatkowo muszą to być ręce należące do jednej osoby. Z wielkim smutkiem stwierdzam, że teraz zgodnie telewizją, prasą i radiem nosi się zegarek na lewym reku albo skrzypce trzyma się w lewym, a smyczek w prawym ręku. Z trzech słowników, które mam, jeden przy haśle ręka pisze Ms l.p. ręce lub ręku. Dwa inne wyraz ręku przypisują liczbie mnogiej.
    Składam Panu wyrazy szacunku –
    Józef Krygowski
  • w Wielkopolskiem jak w Zakopanem
    1.11.2011
    1.11.2011
    Witam,
    która forma odmiany województw jest poprawna: w wielkopolskim czy w wielkopolskiem? Czy jest jakaś różnica w zależności od tego, czy mówimy o regionie, czy o województwie? Czy ma znaczenie, czy używamy przed nazwą słowa województwo, czy region?
    Z góry dziękuję
  • Słowo trianacja

    31.07.2021
    31.07.2021

    W powojennym tekście odczytuję w kronice słowa proboszcza: dostałem zezwolenie na na trinację i obecnie ja (....).

  • w Kujawskiem
    19.10.2007
    19.10.2007
    Dzień dobry,
    czy pisząc nazwę województwa bez słowa województwo (np. kujawskie), można zapisać je wielką literą?
    Dziekuję i pozdrawiam.
    Dorota K.
  • w obrazach czy na obrazach?
    17.12.2014
    17.12.2014
    W Wikipedii często spotykamy kategorie typu: Święty Franciszek na obrazach, Danae na obrazach, Archanioł Gabriel na obrazach. Moim zdaniem powinno być raczej w obrazach, a nie na obrazach, albo jeszcze lepiej w malarstwie. Chodzi przecież o pewien motyw w całej sekwencji obrazów. Por. tytuły książek: Dzieje Polski w obrazach, Gdańsk w obrazach itd.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego